W dniu 28 czerwca 2024 minister edukacji Barbara Nowacka podpisała rozporządzenia oraz załączniki, na mocy których zostają uszczuplone podstawy programowe kształcenia ogólnego dla łącznie 18 przedmiotów w szkołach podstawowych (za wyjątkiem edukacji wczesnoszkolnej) i ponadpodstawowych (liceach, technikach, szkołach branżowych I oraz II stopnia). Zmiany owe będą rzutować także na wymagania egzaminacyjne (egz. ósmoklasisty i matura) w roku szkolnym 2024/25. Poniżej szczegóły.  

Uszczuplenie podstaw programowych to etap przejściowy 

Na początku warto przypomnieć, że – zgodnie z intencją ministra edukacji – mające właśnie miejsce „uszczuplenie” podstaw jest tylko etapem głębszej i bardziej kompleksowej reformy edukacji, która to reforma zacznie obowiązywać od 1 września 2026 roku. Tak więc podstawy w obecnym, zmniejszonym o około 20% kształcie, będą z nami przez dwa szkolne lata. Usunięte zostały wybrane wymagania szczegółowe, „nadmiarowe na danym etapie edukacyjnym, niemożliwe lub bardzo trudne do zrealizowania w praktyce szkolnej.” Cała reforma zmierza zaś w kierunku rozwijania umiejętności praktycznych zamiast wiedzy teoretycznej, ograniczenia pamięciowej nauki i wykorzystania cyfrowych narzędzi i zasobów edukacyjnych internetu.  

Podstawowe informacje o wprowadzanych modyfikacjach 

• Omawiane modyfikacje w podstawach programowych będą obowiązywać od 1 września 2024, czyli od początku najbliższego roku szkolnego.  

• Uszczuplono programy nauczania następujących 18 przedmiotów: język polski, języki obce nowożytne, język łaciński, język mniejszości narodowej lub etnicznej, język regionalny – kaszubski, historia, historia i teraźniejszość, wiedza o społeczeństwie, matematyka, biologia, chemia, geografia, fizyka, informatyka, filozofia, język łaciński i kultura antyczna, historia muzyki, historia sztuki (to lista całościowa, w której wymieniliśmy wszystkie dotknięte zmianami przedmioty – część z nich nie występuje w szkołach podstawowych).  

• Uwaga: w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla edukacji wczesnoszkolnej DODANO podstawy zasad udzielenia pierwszej pomocy. 

• Wydłużono o jeden miesiąc okres, w którym w szkołach są przeprowadzane testy sprawnościowe (w ramach WF). Teraz owe testy będzie można przeprowadzać od lutego do kwietnia.  

• Wprowadzone modyfikacje nie powodują konieczności wymiany obecnie używanych podręczników. Poszczególni wydawcy przekażą nauczycielom informacje o tym, które fragmenty dotychczas wydanych podręczników wykraczają poza zakres uszczuplonej podstawy programowej. 

Egzaminy, przedmioty wygasające i nowe 

• Od roku szkolnego 2024/25 zmienione podstawy programowe będą podstawą przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego. Co za tym idzie, przestaną wtedy obowiązywać wymagania egzaminacyjne funkcjonujące w latach 2021-2024, wprowadzone w związku z pandemią SARS-CoV-2. 

• Do 1 września 2024 Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikuje zmienione informatory o egzaminie ósmoklasisty i maturalnym z poszczególnych przedmiotów. 

• W najbliższym roku szkolnym zacznie się wygaszanie przedmiotu historia i teraźniejszość; oznacza to, że w roku szkolnym 2024/25 będzie on nauczany już tylko w klasach 2 szkół ponadpodstawowych, a w roku szkolnym 2025/26 tylko w klasach 3 techników. Potem zniknie zupełnie.  

• Od września 2025 zostaną wdrożone dwa nowe przedmioty szkolne: edukacja obywatelska (zamiast HiT) oraz edukacja zdrowotna (zamiast WdŻ).  

Rozporządzenia Ministra Edukacji oraz towarzyszące im załączniki zostały opublikowane tutaj: www.gov.pl/web/edukacja/uszczuplone-podstawy-programowe--rozporzadzenia-podpisane  

Omówienie tego, jak oferta Nowej Ery została dostosowana do zmian i jak wspieramy nauczycieli i uczniów w tym okresie znajdziecie tutaj: www.nowaera.pl/zmiany-w-edukacji