W programie nauczania zagadnienia matematyczne układane są spiralnie. Jeśli uczniowie nie zrozumieją podstaw wykonywanych operacji matematycznych, z każdym kolejnym rokiem ich trudności będą się nawarstwiać. Dlatego warto dołożyć wszelkich starań, by temu zapobiec, i korzystać z różnych dostępnych narzędzi pracy, ułatwiających uczniom poznawanie zagadnień matematycznych. W swojej pracy, podczas zajęć terapeutycznych, od kilku miesięcy wykorzystuję multimedialny program MatŚwiat eduSensus wyd. Nowa Era. Obserwuję, jak dzięki programowi moi uczniowie rozwijają swojej matematyczne myślenie i jak robią postępy w nauce.

Jak działa program?

W programie nauczyciel ma do dyspozycji pakiet różnorodnych ćwiczeń, ćwiczenia powtórkowe, które po dobrym rozwiązaniu składają się w określone puzzle, jak również ćwiczenia diagnozujące umiejętności uczniów (testy wstępne i końcowe).

MatŚwiat systematyzuje zagadnienia programowe, opisując je w pięciu działach. Są tu takie zagadnienia jak: znajomość liczb w zakresie 10; dodawanie i odejmowanie w zakresie 10;  znajomość liczb w zakresie 10, 20; znajomość liczb w zakresie 100; dodawanie i odejmowanie do 20; dodawanie i odejmowanie do 100; mnożenie; dzielenie; znajomość liczb i działań w zakresie 1000; działania kolumnowe i znajomość dużych liczb; ułamki dziesiętne, działania na pieniądzach i praca z kalkulatorem; ułamki i procenty; czas i miary.

Program pozwala uczniom pracować dwutorowo: na komputerze, wykonując zadania multimedialne, oraz na  papierze. Ćwiczenia związane są z życiem codziennym dziecka, a działania czy przykłady - zobrazowane wizualnie i słuchowo. To bardzo ważne, szczególnie kiedy dziecko myśli jeszcze wyłącznie na poziomie konkretnym. Dane zagadnienia (np. porządkowanie liczb, działania na liczbach, szacowanie) pojawiają się w różnych rozdziałach kilkakrotnie, dzięki czemu uczeń ćwiczy daną umiejętność na wielu przykładach i tak długo, aż ją opanuje.

Ciekawym rozwiązaniem są powtarzające się ćwiczenia w różnym zakresie liczbowym (np. tylko do 6, a potem to samo zadanie pojawia się na liczbach do 10). Daje to nauczycielowi możliwość dostosowania zadania do danego dziecka - kiedy upewni się, że dziecko opanowało umiejętność na mniejszych liczbach, wówczas może przejść do większego zakresu liczbowego.

Warto też zwrócić uwagę na zadania, w których  ważny jest refleks dziecka. Żeby rozwiązać zadanie uczeń musi szybko ocenić daną sytuację. Dobrym przykładem jest tu zadanie związane z szacowaniem czy przeliczaniem pojawiających się palców dłoni. Kiedy już bez liczenia dziecko nauczy się, że jedna dłoń ma 5 palców, dwie – 10 i że np. 5 i 2 to 7, będzie potrafiło przeliczać do 10 w pamięci, a potem korzystać z liczydła, licząc dziesiątkami czy piątkami.

Dzięki programowi dziecko zaczyna też rozumieć składniki liczb, zna miejsce liczby w szeregu, uczy się czterech podstawowych działań matematycznych. Na początku przy dodawaniu, odejmowaniu, mnożeniu, dzieleniu mniejszych liczb każdy przykład jest prosto zilustrowany. Pozwala to uczniowi zrozumieć wykonywane działania. Podobnie pracuje się ze starszymi uczniami w zakresie ułamków, procentów, pieniędzy, czasu i miar.

W każdym multimedialnym rozdziale znajduje się bogaty zestaw ćwiczeń, który można wykorzystywać na różne sposoby. Zadania są uporządkowane pod względem trudności, więc szybko można przechodzić z ćwiczeń łatwiejszych do trudniejszych, a w zrozumieniu wykonywanych operacji matematycznych pomagają ilustracje umieszczone przy zadaniach.

 

Zastosowanie programu

Matświat daje możliwość dostosowania ćwiczeń do wiedzy i umiejętności dziecka bez względu na to, ile ma lat. Może być wykorzystywany zarówno podczas zajęć rewalidacyjnych (z dziećmi o obniżonej sprawności intelektualnej), dydaktyczno-wyrównawczych (z uczniami, którzy nie opanowali wymaganej wiedzy z zakresu matematyki), korekcyjno-kompensacyjnych (np. z dziećmi ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki), jak również zajęć rozwijających zdolności dzieci. To nowoczesny produkt usprawniający myślenie uczniów i gotowe narzędzie pomocne w pracy nauczyciela czy terapeuty.

Moja praca z MatŚwiatem

Program wykorzystuję w pracy zarówno ze zdolnymi uczniami, jak i z uczniami z trudnościami. Obecnie pracuję ze zdolnym 6-latkiem, z którym na razie rozwiązujemy tylko ćwiczenia multimedialne. Chłopiec bardzo dobrze radzi sobie w operowaniu liczbami do 100, sam próbuje zrozumieć polecenia do zadań, samodzielnie dobiera sobie ćwiczenia i sprawdza swoje umiejętności, rozwijając przy tym myślenie i wiedzę. Praca z programem daje mu wiele radości i satysfakcji.

Jeśli chodzi o starsze dzieci, które przejawiają trudności w uczeniu się matematyki, pracuję z 4-osobową grupą uczniów klas II i uczymy się działań na liczbach do 10 oraz 20, z 2-osobową grupą uczennic z klasy IV - pracujemy na liczbach do 100, a także z jednym uczniem klasy V, z którym indywidualnie przerabiam dział „Mnożenie”. Wszyscy uczniowie chętnie korzystają z programu, interesują się kolejnymi zadaniami i choć popełniają błędy podczas robienia ćwiczeń, nie poddają się i wracają do zadania. Kiedy już uda się im dobrze wykonać ćwiczenie, na ekranie pojawiają się oklaski, które wywołują uśmiech na twarzach uczniów i sprawiają, że są zadowoleni ze swojej pracy.

Zalety programu MatŚwiat

* Obejmuje szeroki zakres wiedzy i umiejętności, które muszą opanować uczniowie szkoły podstawowej.

* Jest nowoczesny - łączy pracę na komputerem z tradycyjnymi ćwiczeniami na papierze.

* Umożliwia pracę z dziećmi w różnym wieku i o różnych umiejętnościach, co pozwala na dobór odpowiednich dla nich ćwiczeń, bez względu na to, do której klasy uczęszczają.

* Sprawdza się zarówno do nauki dzieci, które mają trudności z matematyką, jak i tych szczególnie uzdolnionych. U tych ostatnich pozytywnie wpływa na rozwijanie myślenia matematycznego.

* Daje nauczycielowi możliwość wstępnego zdiagnozowania ucznia z trudnościami w nauce matematyki, np. w kierunku dyskalkulii.

Tekst: Justyna Jonac, pedagog specjalny - terapeuta, pracuje w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Świeciu