Składanie wniosków do szkoły średniej

Jak wygląda składanie wniosków o przyjęcie absolwenta szkoły podstawowej do szkoły średniej? Jakie dokumenty, kiedy i gdzie należy dostarczyć? Co załatwia za nas system elektroniczny? Przeczytaj, by dowiedzieć się, czego musisz dopilnować.

W roku 2024 składanie wniosków do szkół ponadpodstawowych przebiega według harmonogramu ustalanego odrębnie dla każdego województwa przez kuratora oświaty. Oznacza to, że kandydaci powinni się zapoznać ze szczegółami terminarza dla województwa, w którym chcą dostać się do szkoły. W większości województw czas składania wniosków jest bardzo podobny, a cała procedura najczęściej rozpoczyna się między 13 a 16 maja (w województwie łódzkim 22 kwietnia, w zachodniopomorskim 10 maja, w lubelskim 20 maja). Pod koniec maja składanie wniosków kończą ci kandydaci, którzy wybierają się do szkół wymagających zdania dodatkowego egzaminu: sprawdzianu uzdolnień kierunkowych, predyspozycji lub kompetencji językowych albo próby sprawności fizycznej (w kujawsko-pomorskim i lubelskim czasu jest nieco więcej). Pozostali kandydaci mają na złożenie wniosku czas prawie do końca roku szkolnego, choć i od tej reguły są wyjątki (np. na Mazowszu i w Łódzkiem czasu jest mniej).

Koniecznie należy trzymać się dat podanych w harmonogramie rekrutacji. Wnioski złożone choćby minutę po terminie nie zostaną przyjęte, a kolejny termin na złożenie wniosku to dopiero czas rekrutacji uzupełniającej, kiedy szkoły będą dysponowały niewielką liczbą miejsc.

Nie ma jednego ogólnokrajowego systemu składania wniosków do szkół ponadpodstawowych. Rozwiązania są różne, wybierane przez jednostki samorządu terytorialnego i szkoły. Poniżej przedstawiamy ogólne zasady funkcjonowania systemów naboru; należy sprawdzić, jaki wariant przewidziano dla naszej jednostki samorządowej. „Takiej informacji można szukać w kilku miejscach. Najczęściej informacja o elektronicznej rekrutacji jest dostępna na stronie miasta i szkolnych stronach internetowych. Ponadto samorządy publikują taką informację w informatorach dla mieszkańców czy w lokalnej prasie. Warto również zapytać doradcy zawodowego w swojej szkole podstawowej, jak będzie przebiegać rekrutacja do szkoły ponadpodstawowej” - podpowiada Dorota Kędzierska, Product Owner w firmie VULCAN i specjalista ds. rekrutacji do jednostek oświatowych.

Elektroniczny system naboru

Większość kandydatów będzie mogła skorzystać z wygodniejszej opcji, czyli z elektronicznego systemu naboru. Większość czynności odbywa się wówczas przez internet (co daje możliwość wglądu do swojego profilu). Uczeń rejestruje się i zakłada konto lub otrzymuje login i hasło w swojej szkole podstawowej. Dzięki tym danym dostaje się do systemu, gdzie w odpowiednim czasie wypełnia wniosek i składa go w szkole. Oczywiście uczeń dokonuje tego wraz z rodzicami lub opiekunami. Wymagane jest poświadczenie wniosku przez przynajmniej jednego rodzica. Wniosek można podpisać za pomocą podpisu elektronicznego: profilu zaufanego (który łatwo poświadczyć np. poprzez bankowość elektroniczną).

W elektronicznym systemie naboru możemy się spotkać z jedną z dwóch sytuacji. Pierwsza to taka, w której wniosek automatycznie został wypełniony danymi ucznia, przekazanymi przez szkołę podstawową. Nie we wszystkich jednostkach samorządowych tak jest (zależy to od współpracy pomiędzy szkołami i jednostkami). Druga możliwość jest taka, że uczeń wraz z rodzicami (opiekunami) samodzielnie wprowadza do systemu swoje dane.

W obu wymienionych sytuacjach system elektroniczny pozwala na wypełnienie wniosku i dokonanie wyboru klas i szkół. Powstaje w ten sposób lista preferencji, na czele której umieszczamy szkołę pierwszego wyboru. Ta lista, to wskazanie, do jakich oddziałów kandydat chciałby się dostać, począwszy od wymarzonego, aż do tych, które są także do przyjęcia, choć nie tak upragnione.

Jednostki samorządu terytorialnego ustalają, ile szkół kandydat może wybrać. W większości gmin i powiatów można umieścić na liście preferencji trzy szkoły. Niektóre samorządy decydują się na możliwość wskazania do 10 szkół, a nawet nieograniczonej ich liczby (tak jest np. w Warszawie). „Warto pamiętać, że ten limit dotyczy wyłącznie szkół. Na liście preferencji można umieścić dowolną liczbę oddziałów z wybranych szkół tak, aby zwiększyć szansę na przyjęcie do szkoły średniej” - mówi Dorota Kędzierska.

Listę preferencji trzeba bardzo dokładnie przemyśleć, a potem wybrać taką kolejność wskazań, która daje największą szansę na dostanie się do dobrej szkoły.

W latach przed rokiem 2020 stworzony w ten sposób wniosek należało wydrukować, podpisać i złożyć w szkole, którą wskazaliśmy na pierwszym miejscu (w szkole pierwszego wyboru), czyli tej, do której uczeń najbardziej chce się dostać. W roku 2024 większość dokumentów w procesie rekrutacji można złożyć drogą elektroniczną. Wyjątkiem jest świadectwo ukończenia szkoły podstawowej i zaświadczenie o wynikach egzaminu ósmoklasisty, które nadal są wydawane uczniom w tradycyjnej, papierowej formie. Najlepiej sprawdzić na stronie internetowej szkoły, jak bezpiecznie można przekazać do niej dokumenty związane z rekrutacją.

Szkoła średnia - od rekrutacji aż po dobrze zdaną maturę!
Sprawdź, jaką pomoc przygotowali dla Ciebie eksperci Nowej Ery!
  

Tradycyjny system aplikowania do szkół

Choć elektroniczny system rekrutacji to najbardziej popularna opcja prowadzenia naboru do szkół ponadpodstawowych, w części jednostek samorządu terytorialnego nadal obowiązuje tradycyjny sposób wypełniania i składania wniosków poprzez ręczne wypełnienie druku i dostarczenie go do wybranych szkół.

Druk można otrzymać w szkole lub pobrać ze strony internetowej danej placówki. Jeśli uczeń aplikuje do kilku szkół, powinien pobrać wniosek z każdej z nich (mogą się one różnić). Po wypełnieniu i podpisaniu formularzy, każdy z wniosków należy w odpowiednim terminie dostarczyć do każdej z wybranych szkół.

Tradycyjna metoda naboru wymaga od kandydatów więcej zachodu i czasu poświęconego na złożenie wniosku i dotarcie do wyniku rekrutacji w każdej ze szkół. 

Dodatkowe zaświadczenia

Podczas składania wniosków, zarówno poprzez system elektroniczny jak i metodą tradycyjną, kandydat może przekazać zaświadczenia i dokumenty, potwierdzające, że spełnia szczególne kryteria, dające mu dodatkowe szanse w naborze (te kryteria to: problemy zdrowotne ograniczające możliwość wyboru kierunku kształcenia ze względu na stan zdrowia, wielodzietność rodziny kandydata; niepełnosprawność kandydata; niepełnosprawność jednego z rodziców kandydata; niepełnosprawność obojga rodziców kandydata; niepełnosprawność rodzeństwa kandydata; samotne wychowywanie kandydata w rodzinie; objęcie kandydata pieczą zastępczą). Takie zaświadczenia dają uczniowi prawo pierwszeństwa do zajęcia wolnego miejsca w klasie, gdyby zdarzyło się tak, że o jedno miejsce walczą dwie osoby z taką samą liczbą punktów rekrutacyjnych.

Zmiana kolejności na liście preferencji

Dopóki wniosek złożony w systemie nadaje się do edycji, można w nim dokonywać zmian, tzn. zmienić kolejność wybranych szkół i wybrać inną szkołę pierwszego wyboru. Ale zmiana listy preferencji nie może odbyć się tylko w systemie. Trzeba wycofać wniosek i dokumenty ze szkoły dotychczas wskazywanej jako pierwsza na liście, wprowadzić poprawki i przekazać je do nowowybranej. Innymi słowy: uczeń musi zostać wykreślony z listy chętnych kandydatów z jednej szkoły i wpisany w tej drugiej. 

Szkoły niepubliczne

Taka droga rekrutacji dotyczy publicznych szkół ponadpodstawowych. A co ze szkołami niepublicznymi?

Część z nich prowadzi własny nabór, zupełnie niezależny od harmonogramu i zasad rekrutacji do szkół publicznych (egzaminy zwykle odbywają się dużo wcześniej). Ale są też takie, których zarząd decyduje się na dołączenie do systemu elektronicznego i prowadzenie naboru na tych samych zasadach, co wyżej opisane. Jeśli kandydat jest zainteresowany szkołą niepubliczną, powinien odpowiednio wcześnie sprawdzić, jak prowadzony jest do niej nabór.